WAD en EAA: Europese toegankelijkheidsregels

Raph de Rooij
team digitale inclusie
ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)

11 november 2021
Link naar deze presentatie: https://30x.nl/eaa

Waarom digitale toegankelijkheid?

• Probleem: Niet iedereen kan websites of apps goed bedienen en informatie goed waarnemen of begrijpen
• Oorzaak: Niet alle webprofessionals* bekommeren zich om mensen met een (functie)beperking
• Oplossing: Verhoog het rendement van de webpresence door te begrijpen hoe mensen die moeite hebben met horen, zien, bewegen of begrijpen het web gebruiken

*: ontwerpers, (front-end) developers, redacteuren, beheerders etc.

Iedereen moet kunnen meedoen

• Kabinetsplan digitale inclusie uit december 2018
• Gaat over participatie in de digitale samenleving
• Hoofddoel 1: gemakkelijkere digitale overheidsdiensten
  • Voor iedereen, dus óók voor mensen met een beperking

Verplichting voor de overheid

• Op basis van Europese Richtlijn 2016/2102
  • Artikel 4: Toegankelijkheidseisen voor websites en mobiele applicaties
    De lidstaten zorgen ervoor dat overheidsinstanties de noodzakelijke maatregelen nemen om hun websites en mobiele applicaties toegankelijker te maken door ze waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust te maken.
• Naam en afkorting: Web Accessibility Directive, WAD
• Is sinds juli 2018 wettelijk verplicht voor de overheid

Alleen voor de overheid?

• Nee. Uiterlijk op 28 juni 2025 is er een wettelijke toegankelijkheidsverplichting met een bredere scope, op basis van Europese Richtlijn 2019/882
• Naam en afkorting: European Accessibility Act, EAA
• Geldt voor producten, diensten en noodcommunicatie

De overgangstermijn van de EAA is 6 jaar. Daarvan zijn inmiddels al 2,5 jaar verstreken.

Producten (EAA, Artikel 2, 1^e lid)

• Computerapparatuur en besturingssystemen voor consumenten
• Zelfbedieningsterminals
  • Betaalterminals, geldautomaten, ticketautomaten, incheckautomaten en interactieve informatieverstrekkende zelfbedieningsterminals*
• Apparatuur voor digitale communicatiediensten
• Apparatuur voor audiovisuele mediadiensten
• E-lezers

*: er gelden uitzonderingen

Diensten (EAA, Artikel 2, 2^e lid)

• Digitale communicatiediensten*
• Audiovisuele mediadiensten (inclusief toegangsdiensten)
• Diensten voor personenvervoer*
  • Per vliegtuig, bus, trein en over water. De diensten omvatten:
    websites, mobiele applicaties en apparaten, digitale tickets en ticketingdiensten, (realtime) reisinformatie, zelfbedieningsterminals*
• Bankdiensten voor consumenten
• E-boeken en specifieke software daarvoor
• Webwinkels en andere e-handelsdiensten

*: er gelden uitzonderingen

Noodcommunicatie (EAA, Artikel 2, 3^e lid)

• Noodcommunicatie via het gemeenschappelijk Europees noodnummer 112

Uitzonderingen (EAA, Artikel 2, 5^e lid)

• Audio en video gepubliceerd vóór 28 juni 2025
• Kantoorbestandsformaten gepubliceerd vóór 28 juni 2025
• Onlinekaarten en -karteringsdiensten
  • Wel moet een toegankelijk alternatief worden aangeboden voor essentiële informatie
• Van derden afkomstige inhoud
• Gearchiveerde websites en mobiele applicaties (apps)
  • Geldt alleen als een websites of app geen inhoud bevat die is aangepast na 28 juni 2025.

EAA-artikel 4: Toegankelijkheidsvoorschriften

1. De lidstaten zien erop toe [...] dat marktdeelnemers uitsluitend producten in de handel brengen en uitsluitend diensten verlenen die voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften in bijlage I.

Toegankelijkheidsvoorschriften

• De normatieve referentie voor de EAA wordt Europese Norm (EN) 301 549.
• De huidige versie, EN 301 549 v3.2.1, bevat de niveau A en AA succescriteria uit de Richtlijnen voor Toegankelijkheid van Webcontent (WCAG) 2.1
• Voor websites en mobiele applicaties (apps) zijn de hoofdstukken 9 (Web), 10 (Non-web documents) en 11 (Software) uit EN 301 549 v3.2.1 van belang

"Juni 2025, da's nog zó ver weg..."

• Integendeel, want de EAA is een grote veranderopgave
• Begin er zo snel mogelijk mee
• Maak een plan en stel concrete doelen
• Belangrijk weetje: >80% van toegankelijkheid gaat over organisatorische zaken
  • Zorg dat je daar grip op krijgt!
  • Tip: het boekje 'wie doet wat?'

Meer weten?

• Expertisecentrum Digitoegankelijk
• Digitaal toegankelijke documenten (op Pleio)
• Stroomschema van derden afkomstige inhoud
• Download de handout Toegankelijk document in Portable HTML Format (PHF), 159Kb
• Vragen? raph.rooij@minbzk.nl

Optimale webtoegankelijkheid is ingebouwd (built in) en niet later toegevoegd (bolted on)